Kist nedir?
Kistler vücutta pek çok organda görülen içi su dolu dışı bir zar ile çevrili yapılardır. Böbrekte, karaciğerde, dalakta, kadınlarda overde, erkeklerde testislerde görülebilir. Kistler çoğunlukla iyi huylu benign yapılardır.
İçindekiler
Böbrek kisti nedir?
Böbrek kistleri özellikle içi sıvı dolu böbrek dokusundan gelişen kitlelerdir. Özellikle ileri yaş hastalarımızda çekilen ultrason, MRI veya tomografi sırasında tesadüfen görülür.
Böbrek kistleri kimlerde daha sık görülür?
Böbrek kistleri özellikle ileri yaşta, yüksek tansiyon, böbrek yetmezliği olan kişilerde ve erkeklerde daha sık görülür.
Bazı böbrek kistleri genetik geçişli bir hastalığın sonucunda gelişir ve bu duruma polikistik böbrek hastalığı denir.
Polikistik böbrek hastalığı genellikle her iki böbrekte, böbrek dokusu içinde yaygın kistlerle seyreden genetik geçişli bir hastalıktır. Erişkin ve çocuklarda görülen 2 tipi vardır. Erişkin tipinde ilerleyen yaşla birlikte her iki böbrek içinde ve diğer organlarda (karaciğer, dalak ve pankreas) kistler görülebilir. Çocuk yaşta görülen tipinde ise çocukluk çağında her iki böbrekte kistler görülür.
Böbrekte kist ne tür şikayetlere sebep olur?
Böbrek kistleri çoğu zaman şikayete sebep olmaz. Hastalarımız böbrek kisti olduğundan dahi haberi olmayabilir. Milimetrik boyutlardaki kistler bazen büyümeye başlar ve kitle etkisi oluşturur. Karın içinde dolgunluk hissi, yan ağrısı, yüksek tansiyon, idrarda kanama ve taş oluşumuna sebep olabilirler.
Böbrek kisti teşhisi nasıl konulur?
Böbrek kistleri karın organlarını incelemek için yapılan batın ultrasonografisi ile saptanmaktadır. Bu kistlerin tanımında boyutu, kistin içeriği, kist duvarının kalınlığı ve duvarda olan kireçlenmeler önem arz eder. Çoğu kist için ultrason yeterli olurken bazı durumlarda tomografi veya MRI kistiniz hakkında daha detaylı bilgi verebilir.
Böbrek kistleri tümöre dönüşebilir mi?
Böbrek kistleri tomografi veya MR incelemelerde yapısal olarak farkı şekillerde görülebilir. Kistlerin boyutları, içeriği, duvar yapısı, içerisinde oluşan ara duvarcıklar (septa) ve bunların kalınlıklarına göre bir sınıflama yapılır. Bu sınıflamaya Bosniak sınıflaması denir.
Bosniak sınıflamasına göre böbrek kistleri 5 gruba ayrılır. Bu sınıflamaya göre Bosniak Tip 1 ve 2 kistler tamamen basit kistler olup tümör gelişme riski yoktur.
Tip 2F kistler tümör geliştirme riski nedeniyle yıllık kontrollerle takip edilmesi gereken kistlerdir.
Tip 3 kistlerin %50’sinden fazlası, Tip 4 kistlerin de neredeyse tamamı (%83) tümör riski taşıdığı için ameliyatla alınması gerekmektedir.
Böbrek kisti ameliyatı nasıl yapılır?
Böbrek kisti ameliyatı kapalı yöntemle yani laparoskopik veya robotik yolla yapılır. Karın içerisine yerleştirilen ince tüplerden (trokar) içeriye yerleştirilen cerrahi aletlerle kist çıkarılır.
Tümör riski olan kistler böbrek dokusundan ayrıştırılarak bir bütün halinde çıkarılır. Kist içerisinde tümör hücreleri olduğu için kistin patlatılmadan çıkarılması önemlidir. Böbrek tümörlerinde uygulanan parsiyel nefrektomi işlemi aynı şekilde uygulanır.
Tümör riski olmayan kistlerin tedavisi nispeten daha kolaydır. Kist duvarı açılır ve kistin içerisindeki tümör riski olmayan sıvı aspire edilir. Daha sonra kalan kist duvarı özel aletlerle kesilerek çıkarılır. Bu işleme laparoskopik kistektomi denir.