Prostat ameliyatı, denilince tek tip ameliyat gibi zannedilse de prostat hastaları için uygulanan ameliyat özellikle iyi huylu prostat büyümesi (BPH) ve prostat kanseri tedavisi için yapılan cerrahi olmak üzere 2 gruba ayrılır. Prostat bezi idrar kanalları ile sperm kanallarının birleştiği kavşakta bulunduğu için ameliyatları neticesinde bazı cinsel sorunlar görülebilir. Bunlardan biri de spermlerin (meninin) dışarı atılamamasıdır. Prostat ameliyatı geçirecek erkeklerin çoğu cinsellik konusunda endişe duyar. Bu makalemizde prostat ameliyatı sonrası meni çıkışının nasıl etkileneceğini sizlere detaylı anlatacağım.
İçindekiler
Spermler nasıl dışarı atılır?
Spermler orgazm sırasında meni veya ejakülat denilen sıvı içerik şeklinde atılır. Meni prostat (%40) ve hemen arkasındaki seminal vezikül (%40-50) denilen bezler ve erkek üreme bezleri olan testislerden (%5) gelen spermleri içerir. Meni içerisinde spermlerin kadın üreme organlarında canlı kalmasını sağlayan bazı maddeler içerir. Meninin kendine özgü rengi ve kokusu vardır.
Orgazm sırasında testislerden gelen spermler, prostat salgıları ve seminal vezikül salgıları birleşir ve pelvik kasların kasılması ile idrar kanalından dışarıya doğru basınçla atılır. Bu esnada idrar kesesinin boyun kısmı kapanır.
Prostat Ameliyatı Sonrası Sperm Çıkışındaki Değişiklikler
Prostat tedavileri sonrasında sperm çıkışında farklılıklar gelişebilir:
- Retrograd Ejakülasyon: Spermler, üretradan dışarı çıkmak yerine mesaneye doğru kaçar ve idrarla birlikte vücuttan atılır. Normalde, orgazm sırasında mesane boynu kasılarak meninin üretradan dışarı çıkmasını sağlar. Ancak prostat ameliyatları sonrası prostat kanalı açıldığı için orgazm sırasında meni ileri doğru atılamaz ve meni mesaneye yönelir. Bu durum, prostat ameliyatı sonrası en sık karşılaşılan durumdur. Hatta retrograd ejakülasyon prostat ilacı kullanan kişilerde de olmaktadır.
- Kuru Orgazm: Meni çıkışı olmadan orgazm yaşanır. Orgazm hissi genellikle korunur ancak bazı erkekler için tatmin edici olmayabilir. Bu durum da aynı şekilde özellikle bazı prostat ilaçlarının (silodosin en sık bilinen) yan etkisidir.
- Azalmış veya Kaybolmuş Ejakülat: Prostat kanseri için uygulanan radikal prostatektomi sonrası meni üretimi tamamen durur. Bu durum, özellikle çocuk sahibi olmayı düşünen erkekler için önemli bir sorundur.
Prostat Ameliyatı Türleri ve Sperm Çıkışına Etkileri
Farklı prostat ameliyatlarının, meni-sperm çıkışı üzerinde farklı etkileri oluşabilir. En yaygın kullanılan cerrahi yöntemler şunlardır:
1. Transüretral Prostat Rezeksiyonu (TURP)
TURP, iyi huylu prostat büyümesi (BPH) tedavisinde en yaygın olarak kullanılan ameliyatlardan biridir. Bu yöntemde, dış idrar kanalından girilerek prostatın büyümüş kısmı alınır. TURP sonrasında, spermler mesaneye doğru geri kaçar (retrograd ejakülasyon) ve daha sonra idrarla birlikte atılır. Bu durumun sağlık açısından bir zararı yoktur. Ancak çocuk sahibi olmak isteyen erkekler için sorun teşkil edebilir.
2. Lazer Prostat Cerrahisi
Lazerle yapılan prostat ameliyatlarında (holep ameliyatı, ThuLEP ameliyatı veya green light) da retrograd ejakülasyon yaygın olarak görülmektedir. Lazer tedavileri, TURP’ye kıyasla daha az kanama riski taşır ancak sperm çıkışı üzerindeki etkileri benzerdir.
3. Su buharı tedavisi (REZUM)
Dış idrar kanalından girilerek büyümüş prostat bezinin sıcak su buharı ile tedavisidir. Ameliyat sonrasında prostat bezinde yaklaşık %30 hacim azalması olur. Özellikle orta büyüklükte prostat büyümesi olan ve sperm çıkışını isteyen hastalar için en ideal yöntemdir. Bu yöntemle sperm çıkışı %90-95’e varan oranda korunur.
4. Robotik veya Laparoskopik Radikal Prostatektomi
Prostat kanseri tedavisinde uygulanan radikal prostatektomi, prostat ve seminal bezlerin tamamının çıkarılması anlamına gelir. Bu ameliyatla sperm kanalları kesilip bağlandığı ve prostat ve seminal bez çıkarıldığı için bu hastaların artık meni üretmesi mümkün olmaz. Ancak, orgazm hissi devam edebilir.
Prostat ameliyatı sonrası çocuk sahibi olmak mümkün mü?
Prostat ameliyatı sonrası en sık karşılaşılan durum olan retrograd ejakülasyon, doğal yoldan çocuk sahibi olmayı zorlaştırabilir. Ancak, şu yöntemlerle baba olmak mümkündür:
- İdrardan Sperm Toplama: Mesaneye kaçan spermler idrardan ayrıştırılarak tüp bebek tedavisinde kullanılabilir.
- Cerrahi veya Medikal Tedaviler: Bazı ilaçlar, mesane boynunu sıkılaştırarak meninin üretradan çıkmasını sağlayabilir. Ancak bu ilaçlar her zaman etkili olmayabilir.
- Sperm Dondurma: Ameliyat öncesinde sperm örnekleri alınıp saklanarak ileride tüp bebek tedavisi için kullanılabilir.
Ameliyat Sonrası Meni Çıkışını Geri Kazanmak Mümkün mü?
Çoğu durumda, ameliyat sonrası meni çıkışını eski haline getirmek mümkün değildir. Ancak, bazı ilaç tedavileri ve cerrahi yöntemler belirli durumlarda yardımcı olabilir. Örneğin, mesane boynu kaslarını güçlendiren ilaçlar (örneğin efedrin, psödoefedrin) bazı hastalarda işe yarayabilir. Ancak bu ilaçlar her zaman kesin çözüm sağlamaz ve yan etkileri olabilir.
Sonuç
Prostat ameliyatı sonrası meni çıkışı önemli ölçüde etkilenebilir. Çoğu durumda retrograd ejakülasyon meydana gelirken, radikal prostatektomi sonrası meni çıkışı tamamen durabilir. Bu durum sağlık açısından zararlı olmasa da, cinsel hayatı ve doğurganlığı etkileyebilir. Ameliyat öncesi doktorunuzla bu konuda görüşüp detaylı bilgi almanız faydalı olacaktır.