ThuLEP Nedir?
Aslında Holmium ve Thulium lazer ile yapılan ameliyatlar farklı isimlendirilse de ikisinde de amaç prostatın kapsülden sıyrılmasıdır (enükleasyon). HoLEP ameliyatı sırasında Holmium lazer, ThuLEP ameliyatında ise Thulium lazer kullanılır. Bu iki lazer kullanılarak prostat lobları (adenom) dışındaki kapsülden ayrıştırılıp kanayan damarlar durdurulur. Böylece daha güvenli ve başarılı bir operasyon gerçekleştirilmiş olur.
İçindekiler
Thulium lazer holmium lazerden farklı olarak sürekli olarak düşük enerjili suda emilen enerji yayar. Özellikle kanamayı durdurucu ve kesici etkisi Holmium lazere göre çok daha fazladır. Holmium lazer ile patlamalı olarak ritmik dalgalar gönderir. Prostat adenomunu kapsülden ayrıştırır. Yapışık ayrışması zor dokularda dokularda Thulium lazer çok daha etkilidir.
ThuLEP Nasıl Yapılır?
Aslında HoLEP ve THULEP temel olarak aynı teknik ile yapılır. Kullanılan el aletleri ve yardımcı cihazlar benzerdir. Aradaki tek fark kullanılan lazer cihazıdır.
Genel veya spinal anestezi (belden aşağısı uyuşturularak) altında uygulanır. Penis dış idrar kanalından kameralı özel aletlerle girilir. Prostat dokusu, idrarı kontrole eden sfinkter denen kaslar incelenir. Ardından mesane içine girilir ve mesanede tümör- taş açısından inceleme yapılır. Daha sonra prostat Thulium lazerle sfinkter korunarak belli noktalardan lazerle çizilir ve prostat dokusunu saran gri-beyaz renkte görülen kapsül dokusuna ulaşılır. Kapsülden prostat içine yayılan damarlar lazerle kolayca mühürlenir ve kanama çok daha az olur.
Prostat dokusu büyüklüğüne veya şekline göre 2-3 veya tek parça halinde kabuktan sıyrılıp mesane içine atılır. Mesane içine atılan prostat dokusu başka bir aletle (morselatör) parçalanıp vakumlanarak vücut dışına alınır. Tüm parçalar dışarı alındıktan sonra son kontroller yapılır ve sonda takılarak işlem sonlandırılır. Çıkarılan prostat dokusu kanser varlığının araştırılması için patolojiye gönderilir.
ThuLEP Kimlere Önerilir?
ThuLEP prostat cerrahisi önerilen herkese uygulanabilir bir cerrahi yöntemidir. ThuLEP tekniğinin diğer cerrahi yöntemlerden bazı avantajları olduğu için diğer yöntemlerin uygulanamadığı durumlarda da daha güvenli bir şekilde uygulanmaktadır.
Klasik TUR yöntemi 80-100gr’dan büyük prostatlar için önerilmemesine rağmen ThuLEP özellikle büyük prostatlar için çok daha başarılı bir şekilde uygulanabilmektedir. Ayrıca ThuLEP için prostat büyüklüğü konusunda üst limit yoktur.
Prostat büyüklüğüne eşlik eden mesane taşı olan hastalarda da aynı seansta başarıyla uygulanmaktadır.
Daha önce idrar yapamadığı için sonda takılan hastalarda başarıyla uygulanır.
Kalp-damar hastalıkları olan, koroner stenti olan veya geçmişte by-pass geçirmiş olan, damar tıkanıklığı nedeniyle kan sulandırıcı kullanan hastalarda da diğer tekniklere göre daha güvenli bir şekilde uygulanabilir.
Büyüyen prostatın yaptığı tıkanıklık nedeniyle idrar yapamayıp böbreklerinde şişme ve fonksiyon bozukluğu olan hastalara uygulanır.
Büyüyen prostat içinde kan damarları çok sayıda ve genişlemiştir. Özellikle idrar yapamadığı için ıkınan hastalarda bu damarlardan kanama görülebilir. Tıkanmanın etkisiyle bazı hastalarda da enfeksiyon görmekteyiz. Hatta bazı hastalarda bu enfeksiyon hastanede yatmayı gerektirecek boyuta ulaşmaktadır. Bu hastalarda da çare tıkanıklığın açılması, enfeksiyonun kontrolü ve sonrasında cerrahidir.
ThuLEP Sonrası Hastanede Kaç Gün Kalınır?
Genel olarak ameliyattan sonraki 2. gün hastalarımızı taburcu etmekteyim. Ameliyat sonrası gün içinde de taburcu ettiğim hastalarım da var ancak hastalarımın büyük kısmı ileri yaşta ve ek hastalıkları olduğu için 1 gün daha izleyip sorunsuz şekilde taburcu ediyorum.
ThuLEP Sonrası Sonda Kaç Gün Sonra Alınır?
Her cerrahın farklı pratiği olmakla birlikte ben kendi pratiğimde ameliyat sonrası 1.gün genellikle hastalarımın sondasını çekmekteyim. Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda veya idrar borusunda (üretra) darlık olup ameliyat sırasında işlem yaptığımız hastalarda sondayı birkaç gün sonra çekiyorum.
ThuLEP Cinsel Fonksiyonları Etkiler Mi?
Prostat cinsel fonksiyonlar açısından da aktif görev almasa da bulunduğu konumdan dolayı ameliyatları cinselliği etkileyebilir. Prostat etrafından geçen sertleşmeyi sağlayan sinirler ameliyatlar sırasında olumsuz etkilenebilir. Halka arasında söylenen “prostat ameliyatı oldu erkekliği bitti” daha çok prostatın tümünün alındığı radikal prostatektomi ameliyatları sonrası karşılaşma riski olan bir durum.
Lazerle yapılan iyi huylu prostat büyümesi ameliyatlarında prostat kapsülden sıyrılmaktadır. Kullanılan enerji açısından karşılaştırıldığında thulium lazer enerjisinin prostat kapsülüne yalnızca 0.25 mm derinliğe etki ettiği gösterilmiştir. Yani prostat dokusunu ayırmak için kullanılan enerji sertleşmeyi sağlayan sinirlere zarar vermemektedir. TURP ameliyatında kullanılan elektrik enerjisi ise 4mm derinliğe yayılabilmektedir. Holmium lazerde bu değer 0.4mm’dir. Bu yönüyle bakıldığında ThuLEP daha güvenli bir cerrahi olarak durmaktadır.
Cinsel fonksiyonlar açısından ThuLEP-HoLEP ve diğer TURP-açık prostatektomi tekniklerinin ortak dezavantajı geri boşalmaya (retrograd ejakülasyon) veya boşalamamaya sebep olmalarıdır. Prostat dokusu tamamen temizlendiği için orgazm anında meni geriye doğru mesaneye gider ve daha sonra idrarla atılır. Bu durumun sağlık açısından zararı yoktur.
Sonuç olarak ThuLEP kullanılan enerji yönünden en güvenilir enerji kaynağıdır. Çevre dokulara zarar vermeyip sertleşmeye hiçbir zararı yoktur.
Ameliyattan Sonra Hastaları Ne Bekliyor?
Hastaların ameliyat sonrası sonda ile mesane içi pıhtı olmaması için yıkama sıvısı gönderilir ve 1. Gün idrar rengi açık pembe renge dönünce yıkama sıvısı kapatılır ve genellikle 1-2. gün sondaları alınır. Sonda alındıktan sonra idrar renginde değişiklik fark edilir. Özellikle idrar akışının başında ve son kısmında kırmızı-pembe renk görülebilir. Bu durum çoğunlukla geçicidir. Şayet daha önce kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız ve iğneye geçilmiş ise idrar kanamanız azalana kadar iğne tedavisine devam etmeniz gerekebilir. Sıvı alımı artıp idrar çıkışı arttıkça idrar rengi daha açılacaktır.
İdrar yaparken yanma ve sızı yine hastalarımızda sık gördüğümüz şikayetlerdendir. Genellikle geçicidir ve ilk haftalarda sık görülür.
Prostat tamamen alındığı için hastalarda özellikle ilk haftalarda damlama, idrarı kontrol edememe durumu görülebilir. Bu durum hastadan hastaya değişmektedir. Uzun süre sondalı kalan, hareketsiz, nörolojik hastalığı veya şekeri olanlarda daha sık görmekteyiz. Bu şikayetleri önlemek için pelvik taban egzersizleri özellikle önerilir. Bazı hastalarda şikayetler geçmezse ilaç tedavileri önerilebilir.
Bazı hastalarda ameliyat sonrası maalesef enfeksiyonlarla karşılaşmaktayız (%4-6). Özellikle uzun süre sondalı kalan, bağışıklık sistemi zayıflamış, şeker hastalarında daha sık görüyoruz bu durumu. Önceden alınacak idrar kültürü ve yapılacak tedavi ile bu risk minimize edilebilir.
Normal Hayata Ne Zaman Dönebilirim?
Hastaneden taburcu edildikten sonra yaklaşık 12- hafta sonra normal hayatlarına dönebilirler. Fiziksel olarak ağır bir iş tempoları var ise en az 2 hafta istirahatten sonra iş hayatına dönmeleri önerilir. Ağır olmayan fiziksel egzersizler yapabilirler. Diyet olarak bol lifli gıda alıp kabız kalmamalarını öneririm. Özellikle ilk 1 ay dönemde asitli içeceklerden, acı baharatlı yiyeceklerden uzak durmalarını tavsiye ederim. Soğuk idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlık yapacağı için üşütmemeye dikkat etmeleri gerekir. Ameliyat sonrası ilk 4 hafta cinsel ilişki önerilmemektedir. İlk ilişki sonrası idrarda-menide kanama görülebilir.
ThuLEP Sonrası Çıkarılan Prostat Dokusu Patoloji Tarafından İncelenir Mi?
THULEP ameliyatında çıkarılan prostat dokusu gerekli kaplara konularak patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Green-light denilen lazerle prostatı buharlaştırma yöntemlerinde patolojik inceleme için doku elimize geçmiyordu. Bizim uyguladığımız THULEP tekniğinde büyümüş idrar yolunu kapatan prostat dokusunun tamamı dışarı alınabilmektedir. Patolojiden gelecek rapora göre hastalarımıza takip veya ek tedaviler uygulayabilmekteyiz. Ancak hastalarımızın hepsi ameliyat öncesi kanser açısından detaylı değerlendirildiği için bu durumla şimdiye kadar karşılaşmadık.
ThuLEP Sonrası Prostat Tekrar Büyür Veya Ameliyat Gerekir Mi?
Prostat dokusu lazer ile kapsülden tamamen ayrıştırılıp çıkarıldığı için geride parça kalmamaktadır. Klasik TURP tekniğinden idrar yolunu açacak kadar prostat temizlenmektedir. Portakal örneğinden düşünecek olursak ThuLEP tekniğinden kabuk katına inilip doku ayrıştırılmakta, TURP tekniğinde ise ortadaki idrar borusunu tıkayan doku temizlenmektedir. Dolayısıyla TUR-P yöntemi ile ameliyat olanlarda prostat dokusu büyüyüp tekrar idrar yolunu sıkıştırabilir. ThuLEP yönteminde ise geride prostat dokusu kalmadığı için tekrar ameliyat ihtiyacı olmaz.
“Bu sayfada yer alan bilgiler hastaları aydınlatmak için hazırlanmıştır. Teşhis ve tedavi konusunda kapsamlı bilgi almak için lütfen doktorumuzla iletişim kurunuz.”