Mesanenin kas tabakalarına ilerlememiş tümörlere yüzeyel-kasa yayılmamış mesane kanseri, kas ve daha derin tabakalarına ilerlemiş olanlarına ise kas invaze mesane kanseri denir.
Yüzeyel mesane tümörleri şayet agresif (high grade) değilse, tek ve küçük tümör ise, daha önce tümör yoksa yani nüks tümör değil ise TUR-M ile tümörün tamamen kazınması sonrası mesane içine ilaç uygulaması yeterli bir tedavidir. Ancak hastalığın tekrarlama riskinden dolayı takip etmek yani belli aralıklarla sistoskopi yapmak gerekecektir.
Kas tabakasının üstündeki katmanı tutan (T1), agresif (high grade), büyük tümörlerde 4-6 hafta sonra tümör alanının tekrar kazınması işlemi (re TUR-M) gerekecektir. Bu süreç sonrası hastalara mesane içine bazı ilaçlar verilerek tümörün nüks etmesi veya ilerlemesi engellenmeye çalışılır.
Görüldüğü gibi hasta ve tümörle alakalı birçok faktör tedavi yöntemini-şeklini etkiler. Sık tekrarlayan, yaygın, verilen mesane içi ilaçlara rağmen tekrarlayan agresif tümörlerde kasa invaze tümörlerde yapılan mesanenin alınması ameliyatı dahi uygulanabilir.
Kas tabasına ulaşmış ancak daha ileri gitmemiş tümörlerde hastanın genel durumu ameliyat için uygunsa mesanenin tümden alındığı (mesane, lenf bezleri ve erkeklerde prostat, kadınlarda rahim dahil) radikal sistektomi ameliyatı yapılır. Mesane alındıktan sonra hastanın bağırsaklarından yeni bir mesane oluşturulur ve böbrekten gelen idrar kanalları (üreterler) bu yeni keseye bağlanır. Bu idrar kesesi ise ya normal dış idrar kanalına (üretra) ya da karın yan tarafına deriye bağlanır.
Ameliyat sonrası lenf bezlerinde tümör yayılımı saptanan hastalar ek kemoterapi alabilirler. Rutinde pek uygulanmamasına rağmen ameliyat öncesi kemoterapi verilmesi gibi bir seçenek de vardır.
Bu büyük ameliyatı ek hastalıkları ve riskleri nedeniyle yapamadığımız hastalarda kemoterapi ve radyoterapi (ışın tedavisi) seçenekleri uygulanır. Hastanın mesanesi TUR-M ameliyatı ile önce tümörsüz hale getirilir. Sonrasında hasta ışın tedavisi ve kemoterapi alır.
Mesane kanseri başka organlara yayılım yaptığı zaman genellikle kemoterapi ve radyoterapi uygulanır. Ancak ciddi kanaması olan hastalarda kanamaların kontrol altına alınması ve hayat kalitesinin yükseltilmesi amacı ile kanserden kurtulmamasına rağmen mesane alınması ameliyatı (salvage sistektomi) uygulanabilir.
