Tütün tüketimi en önemli önlenebilir ölüm sebeplerindendir.
Ölümcül pek çok kansere sebep olarak hem yaşam kalitesini bozmakta hem de yaşam süresini kısaltmaktadır.
Amerika istatistiklerine göre nüfusun %20’den fazlası sigara kullanmaktadır.
Tüm dünyada 1,1 milyardan fazla insan sigara kullanmaktadır. Her 6 saniyede bir insan sigara kullanımına bağlı nedenlerden dolayı hayata gözlerini kapamaktadır.
Amerika’da ölümlerin %20’sinin sebebi tütün kullanımı ile ilişkili hastalıklardır. Bu rakamlar gösteriyor ki tütün kullanımı ve alışkanlığı global bir sorundur.
Sigaranın sebep olduğu ve en çok bilinen hastalıklar maalesef kanserlerdir (akciğer, gırtlak, yemek borusu, ağız, böbrek, mesane, pankreas, mide, rahim ağzı).Bunların dışında kalp krizi, inme, KOAH sık karşılaşılan durumlardandır. Bunların dışında pek çok ürolojik hastalık ile sigaranın ilişkisi gösterilmiştir. Sigara ve ürolojik hastalıklar makalemizde anlatıyoruz.
Mesane kanseri erkeklerde 5.sıklıkta görülen solid organ kanseridir. Sigara dumanında 60’dan fazla kanserojen madde saptanmıştır ve idrarda da bu maddelere rastlanmaktadır. Tütün kullanımı mesane kanseri yakalanma riskini 3 kat artırmaktadır.
Mesane kanseri olan erkelerin %14’ü sigara kullanmaktadır. Sigara yalnızca mesane kanseri riskini artırmakla kalmaz, kansere bağlı ölüm riskini de 3,9 kat artırmaktadır.
Prostat kanseri için pek çok risk faktörü (genetik, beslenme, ırk, hormonal faktörler gibi) şimdiye kadar tanımlanmıştır. Sigara prostat kanseri riskini artırmakla kalmaz, hastalığın şiddetini artırıp seyrine olumsuz etki etmektedir.
Bir çalışmada sigara kullanımının prostat kanserinden hayatını kaybetme (mortalite) riskinin %43 arttığı gösterilmiştir. Başka bir çalışmada sigara kullanan kişilerde kullanmayanlara göre prostat kanseri yakalanma riskinin 1.4 kat yüksek olduğu bulunmuştur. Sigara kullanım süresi ve kullanılan paket miktarı kanser evresini doğrudan etkilemektedir.
Böbrek kanseri için sigara kullanımı, obezite, genetik faktörler ve erkek cinsiyet risk faktörlerdir. Bir çalışmada böbrek kanserlerinin %15-29’undan sigara sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır. Günlük 1 paket ve daha fazla sigara kullanan kişilerde kullanmayanlara göre kanser riski %60-100 daha yüksektir.
Peniste ereksiyon sağlayan damarsal yapılarda sigara kullanımı ile hasar oluştuğu için erektil disfonksiyon yani sertleşme bozukluğu- iktidarsızlık ile sigara ilişkisi gösterilmiştir. Sigara kullananlarda kullanmayanlara kıyasla 1.42 kat daha sık gözlenen bir durumdur.
Taş hastalığı için beslenme, genetik, çevresel faktörler asıl risk faktörleri için sigaranın böbrek taşına sebep olduğu son yıllarda kanıtlanmıştır. Sigaranın yol açtığı damar yapısında bozulma, idrar atılımında azalma, oksidatif stres ve böbrek hasarı taş oluşumu için uygun alt yapıyı oluşturmaktadır.
Özellikle stres inkontinans (öksürmekle- ani basınç artışıyla olan idrar kaçırma) sigara kullanan kadınlarda 2 kat daha sık görülmektedir. Sigaranın yol açtığı kronik akciğer problemleri ve kronik öksürük idrar kaçırmayı tetikleyip artırmaktadır.
Sigara çocuk sahibi olmak isteyen hem kadın ve hem de erkek için olumsuz etkilere sebep olur. Sigara kullanan annelerde gebelik süresince fetüsün gelişimini engeller. Erkeklerde de sperm sağlığını olumsuz etkileyen sebeplerin başında sigara sayılabilir.
Sigaranın interstisyel sistite sebep olduğu direkt gösterilemese de sigara kullanımının mesaneyi irrite ederek hastaların şikayetlerini alevlendirdiği gösterilmiştir. Bu yüzden interstisyel sistit hastalarının tütün ürünlerini kullanmamaları tavsiye edilmektedir.
